การจี้รักษาก้อนที่ต่อมไทรอยด์
(Thyroid Ablation)
ต่อมไทรอยด์ คืออะไร
ต่อมไทรอยด์ คือ ต่อมไร้ท่อที่ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนไทรอยด์ (Thyroid hormone) ซึ่งเป็นสารเคมีที่สำคัญ ทำให้หลายๆ ระบบในร่างกายทำงานได้ปกติ ทั้งระบบหัวใจและหลอดเลือด ผิวหนัง การขับถ่าย สมองและระบบประสาท เป็นต้น หากต่อมไทรอยด์ทำสร้างฮอร์โมนไทรอยด์มากหรือน้อยผิดปกติ จะก่อให้เกิดโรคตามมามากมาย
ต่อมไทรอยด์ (Thyroid gland) เป็นอวัยวะขนาดเล็ก รูปร่างคล้ายผีเสื้อ วางตำแหน่งอยู่บริเวณหน้าหลอดลม ปกติจะคลำไม่ได้ และสังเกตุได้ยากหากมองจากภายนอก
แต่หากต่อมไทรอยด์มีขนาดโตผิดปกติ อาจเกิดจากโรคหรือภาวะต่างๆเช่น ต่อมไทรอยด์โตแบบทั่วๆ (Thyroid goiter) ต่อมไทรอยด์อักเสบ (Thyroiditis) ถุงน้ำที่ต่อมไทรอยด์ (Thyroid cyst) หรือ ก้อนที่ต่อมไทรอยด์ (Thyroid nodule)
ก้อนที่ต่อมไทรอยด์ (Thyroid nodule) คืออะไร รักษาอย่างไร
ก้อนที่ต่อมไทรอยด์ (Thyroid nodule) เกิดจากเนื้อต่อมไทรอยด์บางส่วน มีการแบ่งเซลล์มากจนโตผิดปกติ ผู้ป่วยอาจสังเกตุได้ด้วยตนเองจากการคลำ หรืออาจมีคนทักว่า "คอดูโปน หรือ คอดูโตขึ้น" นอกจากนี้อาจมีอาการต่างๆร่วมด้วยเช่น อาการจุกแน่นที่คอ อาการกลืนติดหรือกลืนลำบาก หายใจไม่สะดวก ในผู้ป่วยบางรายก้อนที่ต่อมไทรอยด์อาจสร้างฮอร์โมนมากผิดปกติ ซึ่งอาจทำให้ใจสั่น เหนื่อยง่าย เหงื่อออกง่าย หรือน้ำหนักลด เป็นต้น
ก้อนที่ต่อมไทรอยด์ (Thyroid nodule) อาจแบ่งย่อยออกได้เป็น ชนิดที่เป็นเนื้อดี หรือไม่ใช่มะเร็ง (Benign thyroid nodule) และ ชนิดที่เป็นเนื้อร้าย หรือมะเร็ง (Malignant thyroid nodule) ซึ่งมีความจำเป็นต้องวินิจฉัยแยกจากกันให้ได้ เพราะมีแนวทางการรักษา และตรวจติดตามที่แตกต่างกัน
การวินิจฉัยแยกชนิดของก้อนที่ต่อมไทรอยด์ ทำได้โดยเจาะดูดเซลล์เนื้อเยื่อมาตรวจทางพยาธิวิทยา หรือเรียกว่า Fine Needle Aspiration (FNA) ซึ่งเป็นขั้นตอนที่สำคัญที่สุดในการเริ่มการรักษาผู้ป่วยที่มีก้อนที่ต่อมไทรอยด์
การเจาะดูดเซลล์เนื้อเยื่อก้อนที่ต่อมไทรอยด์ (Fine Needle Aspiration; FNA)
Fine Needle Aspiration หรือ FNA เป็นขั้นตอนที่มีความสำคัญในการวินิจแยกโรคมะเร็งต่อมไทรอยด์ ออกจากก้อนที่ไม่ใช่มะเร็ง โดยแพทย์จะทำการอัลตราซาวด์เพื่อดูลักษณะของก้อนในต่อมไทรอยด์ก่อน หลังจากนั้นแพทย์จะใช้เข็มขนาดเล็กในการเจาะดูดเซลล์เนื้อเยื่อจากก้อนที่สงสัยโดยใช้อัลตราซาวด์นำทาง
จากนั้นแพทย์จะนัดผู้ป่วยเพื่อฟังผลการตรวจเซลล์เนื้อเยื่อ หากผลตรวจออกเป็นมะเร็งของต่อมไทรอยด์ (Thyroid cancer หรือ Malignant thyroid nodule) ผู้ป่วยควรได้รับการรักษาโดยการผ่าตัด แต่หากผลออกมาว่าไม่ใช่มะเร็ง เราจะเรียกว่า Benign thyroid nodule ซึ่งอาจพิจารณารักษาได้โดยการจี้ก้อนเนื้องอก (Thyroid Ablation)
การจี้รักษาก้อนที่ต่อมไทรอยด์
(Thyroid Ablation)
การจี้รักษาก้อนที่ต่อมไทรอยด์ที่ไม่ใช่มะเร็ง เป็นการรักษามาตรฐานที่แพร่หลายในหลายประเทศทั่วโลก เพราะเป็นวิธีรักษาใหม่ที่มีความปลอดภัยสูง มีแผลขนาดเล็กเท่ารูเข็ม ไม่ทิ้งรอยแผลเป็นขนาดใหญ่ที่ลำคอ ไม่จำเป็นต้องวางยาสลบ และสามารถทำหัตถการแบบผู้ป่วยนอกได้ (One day surgery) โดยผู้ป่วยไม่จำเป็นต้องนอนโรงพยาบาล
ในปัจจุบัน การรักษาก้อนที่ต่อมไทรอยด์โดยวิธีจี้ เข้ามามีบทบาททดแทนการผ่าตัดในอดีต ที่ทิ้งรอยแผลขนาดใหญ่บริเวณลำคอ ทำให้ผู้ป่วยต้องใช้เวลาพักฟื้นหลังผ่าตัดนาน และอาจใช้เวลานานยิ่งกว่าในการรอให้รอยแผลเป็นจากการผ่าตัดจางลง
ผลการรักษาที่คาดหวังหลังการจี้รักษาก้อนที่ต่อมไทรอยด์
หลังการจี้รักษาก้อนที่ต่อมไทรอยด์ ตัวก้อนจะค่อยๆ ลดขนาดลงภายในเวลา 2-6 เดือน และอาการของผู้ป่วยจะดีขึ้น เช่น อาการแน่นคอลดลง กลืนติดน้อยลง จาก ก้อนที่คลำได้หรือมองเห็น กลายเป็น ก้อนที่คลำไม่ได้หรือมองไม่เห็น ทำให้มีความมั่นใจมากขึ้น อย่างไรก็ตามหลังการรักษาผู้ป่วยควรได้รับการตรวจติดตามโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญอย่างต่อเนื่อง
